Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất dành cho sự phát triển của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Sữa mẹ giàu dinh dưỡng và kháng thể tự nhiên mà không một loại dinh dưỡng nào có thể sánh bằng. Vì vậy, nuôi con bằng sữa mẹ trong ít nhất 6 tháng đầu đời giúp trẻ khỏe mạnh và phát triển toàn diện. Bài viết hôm nay, Mom Shin sẽ chia sẻ chi tiết đến bạn những lợi ích của việc nuôi con bằng sữa mẹ.
Nuôi con bằng sữa mẹ là gì?
Nuôi con bằng sữa mẹ là cho bé bú hoàn toàn bằng sữa được tiết ra từ vú của mẹ trong suốt 6 tháng đầu đời, mẹ không cần bổ sung sung thêm bất kỳ loại thực phẩm nào khác cho trẻ , kể cả việc uống nước.
Khi trẻ từ 6 tháng tuổi,mẹ vẫn tiếp tục cho trẻ bú sữa mẹ kết hợp cùng với việc ăn dặm đầy đủ các nhóm thực phẩm để bổ sung dinh dưỡng.
Dấu hiệu bé đang khát sữa
Khi bé đói và muốn bú sữa, bé sẽ có những biểu hiện như lè lưỡi, liếm hoặc mút môi, lưỡi, liếm bàn tay hoặc ngón tay, khép và mở miệng thường xuyên. Bên cạnh đó, bé còn thường quay đầu sang hai bên tìm kiếm mẹ theo phản xạ, khua khoắng chân tay, kéo quần áo, phát ra tiếng rên rỉ hoặc trở nên khó chịu, làu bàu mắt chuyển động liên tục, tỉnh giấc giữa chừng. Nếu mẹ chưa cho bú kịp thời, bé sẽ trở nên cáu gắt và khóc.
Mẹ nên chú ý phát hiện sớm những dấu hiệu bé đòi bú để cho bé bú kịp thời, tránh để con khóc rồi mới cho bú vì lúc này, có thể quá đói và dễ khóc hờn, bỏ bú.
Vì sao nên cho bé bú mẹ thường xuyên?
Theo bản năng, cơ thể của mẹ sẽ tự động tạo ra sữa dù bé có bú hay không. Nhưng thường khoảng tuần đầu tiên, việc sản xuất sữa nhiều hay ít sẽ phụ thuộc vào nhu cầu của bé. Do đó, các bác sĩ khuyên rằng, muốn thiết lập và duy trì nguồn sữa lành mạnh, các bà mẹ cần cho con bú thường xuyên.
Mẹ cho bé bú thường xuyên sẽ kích thích các dây thần kinh ở vú để gửi thông báo đến tuyến yên trong não của mẹ. Tuyến yên sẽ tiết ra các hormone oxytocin và prolactin. Hormone prolactin tác động đến tuyến sữa để tạo ra sữa mẹ, còn hormone oxytocin có nhiệm vụ báo hiệu phản xạ tiết sữa bằng cách cho các phế nang co lại và ép sữa mẹ vào ống dẫn sữa để cho bé bú.
Nếu mẹ cho bé bú sau 1-3 giờ (ít nhất 8-12 lần một ngày), mức prolactin sẽ tăng lên, từ đó kích thích việc sản xuất sữa nhiều hơn. Giai đoạn tạo sữa sẽ hoàn toàn bắt đầu vào khoảng ngày thứ 9 sau sinh và kéo dài cho đến khi kết thúc thời kỳ cho con bú.
Lợi ích của việc nuôi con bằng sữa mẹ
Lợi ích của việc nuôi con bằng sữa mẹ
Đối với trẻ
Nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ sẽ mang đến cho trẻ nguồn dinh dưỡng tuyệt vời nhất bao gồm:
- Cung cấp dinh dưỡng: Sữa mẹ là sự kết hợp gần như hoàn hảo giữa vitamin, protein và chất béo. Đây là nguồn dinh dưỡng lý tưởng để cung cấp cho sự phát triển toàn diện của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Bên cạnh đó, sữa mẹ còn dễ tiêu hóa nên cũng giúp trẻ hấp thụ dưỡng chất tốt hơn, nhất là trong giai đoạn sơ sinh, hệ tiêu hóa của bé vẫn chưa hoàn thiện.
- Cung cấp kháng thể: Trong sữa mẹ có chứa các kháng thể giúp tăng cường hệ miễn dịch cho trẻ để chống lại vi rút và vi khuẩn. Vì thế, nuôi con bằng sữa mẹ sẽ làm giảm nguy cơ mắc bệnh hen suyễn hoặc dị ứng ở trẻ. Ngoài ra, trẻ được bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời, không kèm theo sữa công thức sẽ ít bị nhiễm trùng tai, tiêu chảy và bệnh hô hấp hơn.
- Giảm nguy cơ mắc bệnh: Các nghiên cứu cho thấy, trẻ bú sữa mẹ sẽ làm giảm khả năng bị dị ứng và sâu răng, đồng thời phát triển xương hàm, răng, giọng nói và khuôn mặt tốt hơn. Đặc biệt, nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ đã được chứng minh có khả năng bảo vệ trẻ khỏi nhiều bệnh tật bao gồm: Viêm tai giữa; bệnh đường hô hấp; cảm lạnh; vi rút, nhiễm tụ cầu, strep và e coli
- Giúp tăng cân: Trẻ sơ sinh bú sữa mẹ sẽ giúp tăng cân lành mạnh, tránh được nguy cơ thừa cân, béo phì.
- Giúp trẻ thông minh hơn: Nhiều nghiên cứu cũng đã chỉ ra rằng, nuôi con bằng sữa mẹ giúp trẻ có chỉ số IQ cao hơn. Điều này là do trong sữa mẹ giàu HMO, một thành phần giúp nuôi dưỡng hệ vi sinh đường ruột, mang đến cho trẻ hệ tiêu hóa khỏe mạnh. Khoa học cũng đã chứng minh hệ tiêu hóa khỏe mạnh giúp tăng cường sự liên kết thần kinh, giúp não hoạt động tốt hơn, từ đó trẻ thông minh hơn. Hơn nữa, sữa mẹ giàu DHA, thành phần quan trọng nhất cho sự phát triển trí não của trẻ.
- Giúp trẻ gần gũi với mẹ hơn: Mẹ cho con bú sẽ tạo ra gắn kết, gần gũi về thể chất, bao gồm việc tiếp xúc da thịt và giao tiếp bằng mắt. Điều này giúp tạo nên sự gắn kết, khiến bé gần gũi với mẹ hơn và mang đến cảm giác an tâm cho bé hơn.
Đối với mẹ
Nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ không chỉ tốt cho trẻ nhỏ mà còn mang đến nhiều lợi ích cho mẹ như:
- Giảm cân: Việc cho con bú sẽ đốt cháy nhiều calo hơn, từ đó giúp mẹ giảm cân nhanh hơn.
- Giúp tử cung co lại: Thời kỳ mang thai, tử cung sẽ to ra để đáp ứng cho sự phát triển của thai nhi và dần co lại sau khi em bé ra đời. Một số nghiên cứu cũng đã chỉ ra rằng, khi cho con bú, lượng hormone oxytocin trong cơ thể sẽ tăng cao. Oxytocin có tác dụng làm co thắt tử cung, giảm chảy máu, giúp tử cung nhanh chóng trở về kích thước cũ.
- Giảm nguy cơ bị trầm cảm sau sinh: Trầm cảm sau sinh (PPD) có thể phát triển sau khi sinh con. Mẹ sau sinh cho con bú thường xuyên sẽ ít bị trầm cảm sau sinh hơn so với những bà mẹ cai sữa sớm hoặc không nuôi con bằng sữa mẹ.
- Tăng sức đề kháng: Các nhà khoa học cũng đã chứng minh rằng, thời gian phụ nữ cho con bú có liên quan mật thiết đến việc giảm nguy cơ ung thư vú và bệnh về buồng trứng. Đồng thời, phụ nữ cho con bú ít nguy cơ mắc phải các bệnh như huyết áp cao, viêm khớp, mỡ máu cao, tim mạch hay tiểu đường tuýp 2.
- Hỗ trợ tránh thai tự nhiên: Cho con bú sữa mẹ cũng là một trong những phương pháp tránh thai nhưng hiệu quả của phương pháp này phải hội tụ ba yếu tố gồm: trong 4 tháng đầu sau sinh; bé bú mẹ hoàn toàn và mẹ không có kinh nguyệt. Tuy nhiên, một số trường hợp mẹ mang thai trong thời gian cho con bú vẫn có thể xảy ra nên việc áp dụng một biện pháp ngừa thai phù hợp cũng là điều cần thiết trong thời gian này.
Trường hợp mẹ không nên cho bé bú
Nếu mẹ sau sinh thuộc các đối tượng sau thì không nên cho bé bú hoặc cần được tư vấn từ bác sĩ để có lời khuyên phù hợp.
- Mẹ mắc các bệnh lý lây nhiễm
- Mẹ đang hóa trị để điều trị bệnh ung thư
- Mẹ sử dụng chất cấm như cocaine hoặc cần sa
- Bé mắc hội chứng hiếm gặp galactosemia, không thể dung nạp đường tự nhiên trong sữa mẹ (dị ứng sữa mẹ).
- Bạn đang dùng thuốc theo toa để điều trị bệnh đau nửa đầu, bệnh Parkinson hoặc viêm khớp.
Cách chăm sóc nguồn sữa mẹ để giúp việc nuôi con bằng sữa mẹ hiệu quả hơn
Dinh dưỡng
Mẹ nên ăn uống đầy đủ, cân đối các nhóm chất gồm: Chất xơ, vitamin, khoáng chất, tinh bột, uống từ 2- 3 lít nước mỗi ngày.
Không nên ăn các loại thực phẩm công nghiệp, nhiều dầu mỡ, cay, nóng, chua.
Mẹ không nên uống cà phê, thức uống có cồn như bia, rượu và nước ngọt đóng chai.
Ngoài ra, mẹ nên bổ sung thêm sắt cho bản thân để tăng cường chất này trong sữa cho bé bú.
Tập luyện
Mẹ nên vận động nhẹ nhàng trong hai tuần đầu sau sinh, sau đó có thể tăng mức vận động và tăng thời gian để vận động nhiều hơn.
Massage ngực giúp máu lưu thông, kích thích việc tiết sữa và làm giảm nguy cơ tắc sữa. Vì vậy mẹ nên thực hiện việc massage hằng ngày.
Sinh hoạt
Mẹ nên ăn uống điều độ, đúng giờ, không thức khuya, ngủ đủ giấc và tranh thủ nghỉ ngơi.
Mẹ dành thời gian để thư giãn như nghe nhạc, ngồi thiền, đọc sách… để tránh căng thẳng, stress ảnh hưởng đến chất lượng nguồn sữa.
Không có nguồn dinh dưỡng nào giàu kháng thể và tốt hơn sữa mẹ đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Vì vậy, mẹ nên nuôi con bằng sữa mẹ và phải thực hiện đúng cách để mang đến cho con sự bảo vệ và phát triển tốt nhất trong giai đoạn đầu đời. Đây cũng là một thiên chức thiêng liêng để bé cảm nhận được hơi ấm và tình yêu của mẹ. Hy vọng những chia sẻ trên của Mom Shin đã giúp mẹ có thêm thông tin về việc nuôi con bằng sữa mẹ. Chúc mẹ và bé yêu luôn khỏe mạnh.